PIT, czyli podatek dochodowy od osób fizycznych, stanowi jedno z najważniejszych zobowiązań, które musi uregulować każda osoba osiągająca podlegające opodatkowaniu dochody. Rozliczenie PIT warto rozliczyć w 2023 roku za pośrenictwem programu online. Pozwoli to na bezbłędne rozliczenie PIT 2023 z ujęciem licznych zmian przepisów, jakie weszły w życie za sprawą Polskiego ładu. Dowiedz się więcej na temat deklaracji PIT 2023 i w łatwy sposób ureguluj PIT 2022, odnosząc przy tym jak największe korzyści.
Sam termin PIT (Personal Income Tax) odnosi się bezpośrednio do podatku dochodowego od osób fizycznych, równocześnie jednak najczęściej podatnicy określają w ten sposób druki deklaracji podatkowej składane do odpowiedniego urzędu skarbowego w celu dokonania rozliczenia rocznego. Te przyjmują jednak różne formy, uzależnione m.in. od rodzaju opodatkowania i typu osiąganych dochodów. Obecnie coraz rzadziej mamy również do czynienia z tradycyjnymi formularzami. Najczęściej zastępuje je program do rozliczania, który oferuje prosty w obsłudze kreator, pozwalający dowiedzieć się więcej na temat odpowiednich druków, szybko i bezpiecznie wypełnić deklarację, odliczyć przysługujące ulgi, a na koniec wysłać PIT do właściwego urzędu skarbowego. Zeznanie podatkowe dzięki narzędziom udostępnianym przez Ministerstwo Finansów nie musi kojarzyć się z problemami i stratą czasu. Warto dowiedzieć się jednak więcej na jego temat. Pozwoli to nie tylko uniknąć pomyłek, ale również znaleźć spore oszczędności podczas rozliczania PIT.

Źródło: nikamo/Shutterstock.com
Rozliczanie PIT-ów 2022/2023: jaki formularz wybrać?
Podstawowy problem wielu podatników dotyczy wyboru odpowiedniego druku. Rozróżnienie jest przy tym stosunkowo proste i opiera się na kilku rodzajach podstawowych formularzy:
- PIT-37: to najpopularniejszy druk, składany przez osoby osiągające przychód wyłącznie za pośrednictwem płatników. Wypełniają go osoby osiągające dochody na podstawie umowy o pracę czy umów cywilnoprawnych. W tym celu niezbędne jest także uzyskanie od płatnika druku PIT-11. PIT-37 może służyć zarówno do rozliczenia indywidualnego, jak i wspólnego z małżonkiem czy dla osób samotnie wychowujących dzieci,
- PIT-36: osoby, które osiągnęły przychód bez pośrednictwa płatnika (np. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej) i rozliczają się według skali podatkowej, są zobowiązane do złożenia deklaracji PIT-36. Ponadto zrobią to również podatnicy, którzy rozliczają straty z lat wcześniejszych, przychód małoletnich w ramach rozliczenia własnych przychodów czy odliczają podatek minimalny od posiadanych środków trwałych,
- PIT-36L: przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, którzy rozliczają podatek liniowy, składają PIT-36L,
- PIT-28: dla osób rozliczających się na podstawie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przewidziano formularz PIT-28. Obejmuje to z jednej strony przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą, wspólników spółek cywilnych oraz jawnych, jak i podatników rozliczających przychód z tytułu najmu, dzierżawy, podnajmu, poddzierżawy i podobnych,
- PIT-38: przy pomocy druku PIT-38 rozliczają się podatnicy, którzy osiągnęli przychód z tytułu zbycia papierów wartościowych, udziałów w spółkach, pochodnych instrumentów finansowych czy realizacji praw z ich tytułu,
- PIT-39: podlegające opodatkowaniu przychody z tytułu prywatnego zbycia nieruchomości lub realizacji praw związanych z nieruchomościami powinny znaleźć się na formularzu PIT-39.
Uwaga! Zmiany formularzy PIT w przypadku chęci zmiany formy opodatkowania 2022
Za sprawą Polskiego Ładu przedsiębiorcy rozliczający PIT za 2022 rok, którzy chcą zmienić formę opodatkowania w 2022 roku, powinni zachować szczególną ostrożność w zakresie składanego zeznania PIT w 2023 roku. Firmy, które w 2022 roku opodatkowane były ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, a które chcą zmienić formę opodatkowania na skalę powinny zamiast zwyczajowo składanej deklaracji PIT-28 złożyć PIT-36. Taka sama zasada obowiązuje w przypadku liniowców zmieniających formę opodatkowania na skalę. W sezonie PIT 2023 składają oni zamiast PIT-36L (podatek liniowy) deklarację PIT-36. Więcej na ten temat w artykule ,,Zmiana formy opodatkowania w 2022 roku. MF tłumaczy, co robić krok po kroku".
PIT-y 2022/2023: do kiedy rozliczyć?
Kolejna kluczowa z perspektywy podatnika informacja dotyczy terminów rozliczenia PIT za 2022 rok. Oczywiście podatek rozlicza się za ubiegły rok (np. PIT 2022 w 2023 roku). Dokładna data zależy przede wszystkim od rodzaju składanej deklaracji. W 2023 roku za sprawą nowych przepisów Polskiego Ładu niektórzy podatnicy po raz pierwszy rozliczą się w innym terminie niż w 2022 roku. Bez zmian pozostanie termin 2 maja 2022 skierowany dla deklaracji PIT-36, PIT-37, PIT-36L, PIT-38. Zmieni sie termin składania PIT-28 (ryczałt) oraz PIT-16A (kart podatkowa). Przedsiębiorcy na karcie podatkowej bądź opodatkowani ryczałtem zyskają w 2023 roku więcej czasu na rozliczenie. W ich przypadku nowy termin przypadnie również 2 maja 2023 roku. Więcej na ten temat w arykule ,,Do kiedy PIT za 2022 rok? Nowe terminy rozliczeń".
Stawka PIT 2022: ile wynosi?
Za sprawą nowych przepisów Polskiego Ładu w całym 2022 roku obowiązywała nowa wysokość stawki podatku PIT. Została ona zmniejszona z 17% do 12% przy zarobkach do 120 000 zł. Po przekroczeniu tej kwoty podatek wynosi 10.800 zł plus 32% nadwyżki ponad 120 000 zł.
Wysokość podatku zależy przede wszystkim od formy opodatkowania. Najpopularniejszy model to skala podatkowa, którą objęte są m.in. osoby zatrudnione oraz przedsiębiorcy, którzy wybrali ten rodzaj opodatkowania.
Przedsiębiorcy mogą przy tym wybrać inne formy opodatkowania, w tym podatek liniowy, w którym opłaca się ujednoliconą stawkę 19%. Oprócz tego do ich dyspozycji pozostaje również karta podatkowa lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Więcej na temat zmian w PIT wprowadzonych Polskim Ładem w artykule ,,Polski ład 2.0 z podpisem Prezydenta, najważniejsze zmiany w PIT od 1 lipca 2022 r.".
Obliczając wysokość opodatkowania, nie należy zapominać o kwocie wolnej o podatku, która w 2022 roku również uległa zmianie. Wraz z wejściem w życie nowych przepisów Polskiego Ładu 1.0, od stycznia 2022 roku zmieniły się wysokości kwoty wolnej od podatku. Aktualnie wynosi ona 30 000 zł. Podatnicy, których dochody nie przekroczą kwoty 30 000 zł, są zwolnieni z podatku, z kolei ci, którzy uzyskują dochody ponad nadwyżkę 30 000 zł do momentu przekroczenia I progu podatkowego - zapłacą podatek w wysokości 12%. Zmianie uległa rówież kwota zmniejszająca podatek. Wynosi ona aktualnie 300 zł. Więcej w poradniku ,,Kwota wolna od podatku, kwota zmniejszająca podatek".
Rozliczenie wspólnie z małżonkiem i dla osób samotnie wychowujących dzieci
Dobrym sposobem na obniżenie wysokości zobowiązania względem fiskusa jest wspólne rozliczenie z małżonkiem bądź zastosowanie ulgi dla samotnych rodziców. W 2023 roku warto być jednak ostrożnym. Za sprawą Polskiego Ładu zmianie uległy zarówno zasady wspólnego rozliczania małżonków jak i wspólnego rozliczania samotnych rodziców z dzieckiem.
W przypadku tych pierwszych zniesiony został obowiązek pozostawania cały rok w związku małżeńskim. Więcej na ten temat w artykule ,,Polski Ład: zmiany we wspólnym rozliczeniu małżonków".
Zmiany nie omineły również ulgi dla samotnych rodziców. Nowe zasady jej rozliczania opisane są w poradniku ,,Samotnie wychowujący dziecko".
Ulgi i odliczenia od podatku w PIT 2022/2023
W trakcie rozliczania PIT 2022/2023 można również zastosować ulgi i odliczenia od podatku. Dzięki nim możliwe staje się obniżenie podstawy obliczenia, a co za tym idzie również uzyskanie oszczędności na rozliczeniu pitów 2022. Do najpopularniejszych ulg należą:
To jednak nie wszystko. Za sprawą Polskiego Ładu pojawiły się nowe ulgi, które mogą być w 2023 roku rozliczane przez przedsiębiorców. Więcej o nich w artykule ,,Nowe ulgi podatkowe i odliczenia w PIT za 2022 dla przedsiębiorców".
Bez PIT dla młodych
Osoby poniżej 26 roku życia, które osiągają dochody z tytułu stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy, pracy nakładczej lub umowy zlecenia, są w pełni zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Warto jednak mieć na uwadze zmiany Polskiego Ładu. Próg zwolnienia w Polskim Ładzie co prawda nie został zmieniony (nadal wynosi 85.528 zł), jednak zmieniły się zasady opłacania składki zdrowotnej, a ta nie będzie już odliczana od podstawy opodatkowania. Zmiany w wysokości składki zdrowotnej odczują też młodzi. Więcej w artykule ,,Polski Ład a ulga dla młodych do 26 r. ż.".
Rozliczanie PIT 2022 / 2023: jak to zrobić?
W przypadku rozliczenia PIT 2022 będzie można skorzystać z takich samych rozwiązań jak w poprzednich latach. Sposób rozliczenia będzie przy tym w głównej mierze uzależniony od wybranej formy doręczenia zeznania do odpowiedniego urzędu skarbowego. Do dyspozycji pozostaje kilka opcji:
- Doręczenie PIT do urzędu skarbowego w formie fizycznej: wciąż można dostarczyć fiskusowi wypełniony formularz, stawiając się osobiście w odpowiednim urzędzie,
- Wysyłka PIT pocztą: formularz może być również wysłany listem poleconym na adres urzędu,
- Rozliczenie PIT online i wysyłka drogą elektroniczną: w tym celu można skorzystać z kilku opcji. Przydatny okaże się program PIT (taki jak aplikacja e-pity). Rozliczenie PIT 37 może również odbyć się za pośrednictwem Portalu Podatkowego Ministerstwa Finansów. W tym celu stworzono usługę Twój e-PIT. Do wysyłki dojdzie niemal automatycznie, a użytkownik będzie musiał jedynie uzupełnić podstawowe dane na swój temat.
- Inny sposób: osoby pozbawione wolności mogą dostarczyć PIT administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego, żołnierze zrobią to u dowódcy jednostki, marynarze i obsługa statków mogą skorzystać ze wsparcia kapitana jednostki, a osoby przebywające za granicą mogą udać się do urzędu konsularnego.
Jak wypełnić PIT online? Program do rozliczania PIT
Zdecydowanie najwygodniejszym sposobem rozliczenia PIT 2022/2023 będzie skorzystanie z możliwości, jakie daje Internet. Darmowy program PIT, taki jak e-pity, umożliwia bardzo łatwy wybór odpowiedniego formularza oraz jego wypełnienie. Dzięki komunikacji z serwerami Ministerstwa Finansów możliwe stanie się również pobranie danych przesłanych przez pracodawcę, więc nie będzie konieczne sięganie po PIT-11 i własnoręczne przenoszenie umieszczonych w nim danych. Bardzo łatwe będzie również skorzystanie ze wszystkich przysługujących ulg i odliczeń od podatku oraz wskazanie organizacji pożytku publicznego, której będzie można przekazać 1,5% podatku. Program PIT 2022 weryfikuje poprawność wprowadzonych danych, a wysyłka odbywa się na podstawie danych weryfikacyjnych bez konieczności użycia np. podpisu kwalifikowanego.
W bardzo łatwy sposób PIT można rozliczyć poprzez usługę Twój e-PIT przygotowaną przez Ministerstwo Finansów. Po zalogowaniu (np. z wykorzystaniem profilu zaufanego) wystarczy przejrzeć zgodność dokumentów nadesłanych przez pracodawców czy zleceniodawców ze stanem faktycznym i przesłać deklarację do urzędu skarbowego.
OPP: jak przekazać 1.5% podatku?
Rozliczanie PITów 2022/2023 umożliwi również tradycyjne przekazanie podatku na rzecz wskazanej organizacji pożytku publicznego. W 2023 roku odbędzie sie to jednak na nowych zasadach. Za sprawą przepisów Polskiego Ładu podatnicy mają możliwość przekazania nie 1% podatku na rzecz OPP, jak miało to miejsce dotychczas, lecz 1,5 %. Zasada ta będzie miała zastosowanie już do rocznych rozliczeń podatku PIT za 2022 rok. Więcej w poradniku ,,1,5% na rzecz OPP".
Zwrot podatku 2023: ile trzeba będzie czekać?
Osoby, które w ciągu roku zapłaciły więcej zaliczek na podatek dochodowy, niż wyniosło faktyczne zobowiązanie, zyskują prawo do otrzymania zwrotu podatku. Rozliczanie PITów 2023 będzie pod tym względem podobne do wcześniejszych lat: standardowy okres oczekiwania (w przypadku dostarczenia do urzędu fizycznej deklaracji) wyniesie do 3 miesięcy. Rozliczenie PIT online pozwoli natomiast uzyskać środki maksymalnie w ciągu 45 dni. W związku z tym to kolejny argument przemawiający za tym sposobem rozliczenia PIT-u 2022/2023.
Autorzy: Paweł Łaniewski, Iwona Maczalska, Ewelina Czechowicz
Najczęściej zadawane pytania
1. Jak będziemy rozliczać PIT za 2022?
Najpopularniejszą formą jest rozliczanie elektronicznych deklaracji podatkowych, czy to w rządowej usłudze Twój e-PIT czy w formie e-deklaracji lub w programach do wypełniania zeznań rocznych np. e-pity. Można jeszcze niektóre PIT-y wypełnić ręcznie i złożyć w formie papierowej.
2. Na jakich zasadach będziemy rozliczać PIT za 2023?
Na takich, jakie obowiązują w 2023 roku. Największą zmiana dotyczy rozliczania podatków za 2022 rok, gdzie po raz pierwszy i jedyny w historii podatków można dokonać wstecznej zmiany formy opodatkowania.
3. Co będzie można odliczyć od podatku w 2023?
Cały zestaw ulgi i odliczeń, które obowiązywały wcześniej plus doszły nowe ulgi np. ulga dla pracujących seniorów czy ulga dla rodzin 4+.
4. Kiedy rozliczenie PIT 2023?
Sezon na składanie rozliczeń PIT za 2022 rok rozpoczyna się 15 lutego i co do zasady potrwa do 2 maja 2023 roku. Tylko podatnicy na karcie podatkowej PIT-16A muszę złożyć do końca lutego.
5. Czy osoby poniżej 26 roku życia muszą składać PIT?
To zależy od wysokości ich zarobków i od tego, czy chcą skorzystać z indywidualnych ulg lub odliczeń. Co do zasady KAS przygotuje dla nich rozliczenie w usłudze Twój e-PIT i mogą formalnie nic nie robić. Ale diabeł tkwi w szczegółach.
6. Czy w 2023 roku będzie ulga na dzieci?
Tak, ta ulga obowiązuje nadal, na zasadach znanych wczesniej podatnikom.
7. Kiedy wpłynie zwrot podatku za PIT w 2023 roku?
To zależy od sposobu i terminu składania zeznania PIT. Termin liczy się od 15 lutego. Najszybciej zwrot otrzymają osoby, które wyślą PIT online. W ciągu 45 dni (najpóźniej 1 kwietnia) będzie wówczas zwrot. Preferensje dla duzych rodzin przewidują przyspieszony zwrot w ciągu 30 dni. Zwrot podatku z papierowego PIT to okres do 60 dni.